ضروری؛ مثل آموزش زبان دوم
اگر زبان را از تاریخ ارتباطات انسانی حذف کنیم، بی گمان بسیاری از دستاوردهای بشر به دست نمی آمد.
ارتباط زبانی با همنوع، نیاز و الزامی است که در همه جوامع بشری وجود داشته و با گسترش شهرنشینی و توسعه علم و فناوری این نیاز تشدید شده است؛ به گونه ای که امروزه نیاز به آموختن زبان دوم در بسیاری از جوامع، از مرحله اختیاری به مرحله الزامی رسیده است.
انسان امروزی به فراست دریافته است که بی اطلاعی از زبان جهانی، ناخودآگاه به بی اطلاعی از دستاوردهای جوامع دیگر منجر می شود.
جامعه ای که زبان جهانی را فرانگیرد و به آن بی محلی کند، دیر یا زود مجبور می شود که چرخ را دوباره اختراع کند و همواره از موفقیت های جوامع دیگر، چند گام عقب تر می ماند. این احساس نیاز به یادگیری زبان دوم، به میزان ارتباطات جهانی کشورهای مختلف، ارتباط مستقیم دارد.
یعنی برای کشورهایی که با جوامع دیگر، ارتباطات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی گسترده ای دارند، یادگیری زبان بین المللی برای آنها در اولویت بالاتری قرار دارد.
وقتی پای مقوله یادگیری زبان دوم می رسد، این آموزش برای همه جوامع در اولویت قرار دارد؛ ولی مهدی ناظمی اردکانی، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در گفت وگو با جام جم معتقد است: یادگیری زبان جهانی برای کشورهای در حال پیشرفت، الزام بیشتری دارد، زیرا می توان ضمن آشنا شدن با زبان کشورهای دیگر، از دانش و تجارب آنها نیز برای تداوم مسیر پیشرفت، بهره برد.
این مقام مسئول تاکید می کند که باید مسیر کلی آموزش زبان در کشور را به سمت و سویی هدایت کنیم که فارغ التحصیلان نظام آموزشی کشور بتوانند با تکیه بر زبانی جهانی، نیازهای خود را برطرف کنند.
آگاهی از فناوری کشورهای دیگر، بهره گیری از نقاط قوت جوامع آنان و استفاده از یافته های کشورهای توسعه یافته، دلایل مهمی است که به اعتقاد ناظمی، مهارت یادگیری زبان دوم را برای کشورهای در حال پیشرفت، بیش از پیش ضروری می کند.
جدای از آن، امکان تحصیل در دانشگاه های معتبر جهان، آشنایی با زبان جهانی علم، بوجود آمدن فرصت های شغلی بهتر، فراگیری راحت تر علوم مختلف مثل علم کامپیوتر، سهولت در سفر به کشورهای دیگر و ایجاد بسترهای جدید برای تجارت جهانی، از دیگر فواید ارزشمند یادگیری زبان دوم در دنیای امروز است.
یادگیری زبان به تهاجم فرهنگی منجر نشود
اگر به تاریخ زبان فارسی نگاهی اجمالی بیندازیم، متوجه می شویم که این زبان در بحبوحه جنگ ها و پیکارهای گوناگون، ماهیت خود را حفظ کرده و با حمله اقوام و فرهنگ های مختلف، دستخوش فراموشی و مرگ نشده است.
بسیاری از زبان های دیگر نیز در گذر زمان توانسته اند به بقای خود ادامه دهند و از یادها حذف نشوند. اردکانی بر این باور است که اگرچه باید در کشور ما به آموزش زبان دوم اهمیت داده شود و این موضوع جدی تر گرفته شود؛ ولی باید در نظر داشت که یادگیری زبان دوم نباید به استیلای فرهنگی کشوری دیگر منجر شود.
یعنی به باور این مقام مسئول، چالشی که یادگیری زبان دوم می تواند به دنبال داشته باشد، بحث تسلط فرهنگی کشوری است که زبان آن را می آموزیم و در این راه باید به گونه ای مدیریت کنیم که زبان فارسی نیز در تعامل مداوم با زبان های جهانی دیگر قرار بگیرد.